Hướng dẫn sử dụng các khối chương trình OB, FC, FB, DB | Bài 20

Trong lập trình PLC Siemens S7-1200, các khối chương trình như OB (Organization Block), FC (Function), FB (Function Block) và DB (Data Block) đóng vai trò then chốt trong việc tổ chức, xử lý và lưu trữ dữ liệu. Việc hiểu rõ đặc điểm và cách sử dụng từng loại khối sẽ giúp kỹ sư tự động hóa xây dựng chương trình logic mạch lạc, dễ bảo trì và tối ưu hiệu suất hệ thống. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết khái niệm, ưu nhược điểm cũng như hướng dẫn khi nào nên chọn OB, FC, FB hay DB trong quá trình lập trình PLC.

I. Khối chương trình OB (Organization Block)

Các khối tổ chức (OB) tạo thành giao diện giữa hệ điều hành và người dùng. chương trình. 

II. Khối chương trình FC (Function), FB (Function Block)

1.Khái niệm cơ bản

a) FB

• Là một khối hàm có thể lưu trữ trạng thái (state) hoặc dữ liệu nhờ vào việc sử dụng DB (Data Block) đi kèm.
• Phù hợp với các ứng dụng yêu cầu lưu trữ trạng thái giữa các lần gọi hàm.

b) FC

• Là một khối hàm không có khả năng lưu trữ trạng thái. 
• Không sử dụng DB đi kèm. Mọi dữ liệu đều phải được truyền vào hoặc ra thông qua các tham số.

2. Tính năng lưu trữ dữ liệu

a) FB

• Có thể lưu trữ dữ liệu cục bộ trong Instance Data Block (IDB).
• Thích hợp cho các ứng dụng yêu cầu duy trì trạng thái, như điều khiển PID, theo dõi trạng thái hoặc xử lý dữ liệu lâu dài.

 

b) FC

• Không có khả năng lưu trữ trạng thái.
• Mọi dữ liệu phải được cung cấp qua tham số đầu vào và trả kết quả qua tham số đầu ra.

3. Sử dụng Data Block

a) FB

• Mỗi FB được liên kết với một Data Block (DB). DB này có thể là:

• Instance DB (IDB): Liên kết riêng với từng FB khi được sử dụng nhiều lần.
• Shared DB (DB chung): Dùng chung cho nhiều khối.

• Dữ liệu lưu trong DB có thể được truy cập và sửa đổi.

b) FC

• Không sử dụng DB.
• Dữ liệu chỉ tồn tại tạm thời trong quá trình thực hiện hàm và bị mất sau khi hoàn thành.

4. Cách sử dụng

a) FB

• Dùng khi cần duy trì thông tin giữa các lần thực thi hoặc xử lý dữ liệu lớn/phức tạp.

• Ví dụ: Điều khiển PID, trạng thái máy, điều khiển tuần tự.

b) FC:

• Dùng cho các hàm không cần lưu trạng thái và yêu cầu tính toán nhanh.
• Ví dụ: Các phép toán toán học, logic, hoặc các xử lý dữ liệu đơn giản.

5. Ưu và nhược điểm

6. Khi nào sử dụng FB và FC?

a) FB

• Khi cần lưu trạng thái hoặc xử lý phức tạp.
• Dùng trong các chương trình có cấu trúc lớn, yêu cầu tổ chức dữ liệu rõ ràng.

b) FC

• Khi cần tính toán nhanh, không cần lưu trạng thái.

• Dùng để tạo các hàm hỗ trợ nhỏ gọn.

III. Khối DB (Data Block)

1. Khái niệm:

• DB là một vùng nhớ trong S7 1200 được sử dụng để lưu trữ dữ liệu. Nó giúp quản lý các biến số mà chương trình sử dụng.
• Data block có thể lưu trữ nhiều loại dữ liệu: INT, REAL, BOOL, STRING

2. Phân loại:

• Khối hàm OB: khối hàm tổ chức của PLC, được hệ điều hành gọi theo chu kì và là giao diện giữa chương trình và hệ điều hành
• Khối hàm FB: khối chức năng dùng để viết chương trình con trong PLC S7 1200. Khối FB được gắn trực tiếp với 1 khối DB
• Khối hàm FC: khối chức năng dùng để viết chương trình con, nhưng khối FC không được liên kết với DB

TÌM HIỂU CÁC KHÓA HỌC MIỄN PHÍ KHÁC TẠI ĐÂY

TÌM HIỂU CÁC DỰ ÁN THỰC TẾ NGAY TẠI ĐÂY